Anasayfa
<blockquote>
Lojik Kapılar :
Dijital elektroniğin temeli de lojik kapılardır. Tüm
dijital devrelerde kullanılırlar. Lojik kapılar 1 ve 0 dan oluşan Binary
bilgileri işlemede kullanılır. Örneğin istenen Binary kodunun alınıp
istenmeyenlerin de alınmamasında veya frekans üretiminde veya da gelen
Binary bilgiye göre işlem yapmada kullanılırlar. Aşağıdaki tablolarda A
ve B girişleri, Q ise çıkışı temsil etmektedir. Girişine uygulanan
kodlara göre çıkıştaki kodlar, tabloda görülmektedir. Şimdide bu kapı
çeşitlerini inceleyelim.
a) Ve (And) Kapısı :
Ve kapısı iki ve ya daha fazla giriş ve bir adette
çıkış ucuna sahiptir. Bu giriş uçlarına uygulanan 1 veya 0 kodlarına
göre çıkışta değişiklikler görülür. Ve kapısının tüm girişleri 1
olduğunda çıkış 1, herhangi bir ucu 0 olduğunda ise çıkış 0'dır. Kapı
hesaplarındaki formülü Q (Çıkış (C)) = A . B dir. Aşağıda Ve kapısının
sembolü ve iç yapısı görülmektedir.
b) Ve Değil (Nand) Kapısı :
Değil mantığı tüm kapılarda vardır. Bu kapılar normal
kapıların çıkış uçlarına değil kapısı eklenerek elde edilirler. Yani Ve
kapısının çıkış ucu 1 olduğu durumlarda Ve Değil kapısının çıkışı 0, 0
olduğu durumlarda ise 1'dir. Kapı hesaplarındaki formülü Q (Çıkış (C)) =
(A . B)' dir. Üst tırnak işareti, değili (tersi) manasına gelmektedir.
Formülün sonucu 1 ise 0, 0 ise de 1 'dir. Aşağıda Ve Değil kapısının
sembolü ve iç yapısı görülmektedir.
c) Veya (Or) Kapısı :
Veya kapısı da iki ve ya daha fazla giriş, bir adette
çıkış ucuna sahiptir. Giriş uçlarından herhangi birisinin 1 olması
durumunda çıkış 1, diğer durumlarda da çıkış 0'dır. Yani Ve kapısının
tersi mantığında çalışır. Kapı hesaplarındaki formülü Q (Çıkış (C)) = A +
B dir. Aşağıda Veya kapısının sembolü ve iç yapısı görülmektedir.
d) Veya Değil (Nor) Kapısı :
Veya Değil kapısı da yine Veya kapısının çıkış ucuna
Değil eklenerek elde edilmiştir. Veya Değil kapısının çıkış durumları
Veya kapısının çıkış durumlarının tam tersidir. Kapı hesaplarındaki
formülü Q (Çıkış (C)) = (A + B)' dir. Aşağıda Veya Değil kapısının
sembolü ve iç yapısı görülmektedir.
e) Özel Veya Kapısı :
İsminin Özel Veya kapısı olmasına rağmen Veya kapısı
ile hiç bir alakası yoktur. Özel Veya kapısının girişleri aynı olduğunda
çıkış 1, girişleri farklı olduğunda ise çıkış 0 'dır. Yani girişler 1 0
yada 0 1 iken çıkış 1, girişler 0 0 yada 1 1 iken de çıkış 0 'dır.
Hesaplardaki formülü ise Q = A Å B dir.
Aşağıda Özel Veya kapısının sembolü yer almaktadır.
f) Özel Veya Değil Kapısı :
Özel Veya Değil kapısı da Özel Veya Kapısının
Çıkışına Değil eklenmiş halidir. Giriş uçları aynı iken çıkış 1, giriş
uçları farklı iken de çıkış 0 'dır. Hesaplamalardaki formülü Q = (A Å B)' dir. Aşağıda Özel Veya Değil kapısının
sembolü görülmektedir.
g) Değil Kapısı :
Değil Kapısı bir giriş ve birde çıkış ucuna sahiptir.
Girişine gelen Binary kodu tersleyerek çıkışına iletir. Yani giriş 1
iken çıkış 0 , giriş 0 iken çıkış 1 'dir. Hesaplamalardaki formülü Q =
A' şeklindedir. Aşağıda Değil kapısının sembolü ve iç yapısı
görülmektedir.
Boolean Matematiği
Boolean matematiği tamamen 1 ve 0 üzerine kurulu bir
matematiktir. Bu 1 ve 0, düşük - yüksek, var - yok, olumlu - olumsuz,
gibi terimlere benzetilebilir. Boolean matematiğinde, (') işareti tersi, (.)
işareti Ve, (+) işareti Veya, (Å) işareti de özel veya manasına
gelmektedir. Aşağıda boolean matematiği hesaplamaları görülmektedir.
Boolean Matematiğinde Hesaplamalar :
Boolean matematiğinde dört çeşit hesap vardır. Bunlar
Ve (.), Veya (+), Değil (') ve son olarak Özel Veya (Å). Aşağıdaki tabloda sabit değerlerin birbirleri
arasındaki hesaplar görülmektedir.
Birde giriş uçlarının değişkenleri ile (A, B, C gibi)
hesaplar yapılır. Bunlar çıkışın veya çıkışların, giriş değişkenlerine
göre göstereceği durumları hesaplamak içindir. Aşağıda bu hesaplamalar
yer almaktadır.
</blockquote>
Lojik Kapılar :
Dijital elektroniğin temeli de lojik kapılardır. Tüm
dijital devrelerde kullanılırlar. Lojik kapılar 1 ve 0 dan oluşan Binary
bilgileri işlemede kullanılır. Örneğin istenen Binary kodunun alınıp
istenmeyenlerin de alınmamasında veya frekans üretiminde veya da gelen
Binary bilgiye göre işlem yapmada kullanılırlar. Aşağıdaki tablolarda A
ve B girişleri, Q ise çıkışı temsil etmektedir. Girişine uygulanan
kodlara göre çıkıştaki kodlar, tabloda görülmektedir. Şimdide bu kapı
çeşitlerini inceleyelim.
a) Ve (And) Kapısı :
Ve kapısı iki ve ya daha fazla giriş ve bir adette
çıkış ucuna sahiptir. Bu giriş uçlarına uygulanan 1 veya 0 kodlarına
göre çıkışta değişiklikler görülür. Ve kapısının tüm girişleri 1
olduğunda çıkış 1, herhangi bir ucu 0 olduğunda ise çıkış 0'dır. Kapı
hesaplarındaki formülü Q (Çıkış (C)) = A . B dir. Aşağıda Ve kapısının
sembolü ve iç yapısı görülmektedir.
 | ||
| A | B | Q |
| 0 | 0 | 0 |
| 0 | 1 | 0 |
| 1 | 0 | 0 |
| 1 | 1 | 1 |
b) Ve Değil (Nand) Kapısı :
Değil mantığı tüm kapılarda vardır. Bu kapılar normal
kapıların çıkış uçlarına değil kapısı eklenerek elde edilirler. Yani Ve
kapısının çıkış ucu 1 olduğu durumlarda Ve Değil kapısının çıkışı 0, 0
olduğu durumlarda ise 1'dir. Kapı hesaplarındaki formülü Q (Çıkış (C)) =
(A . B)' dir. Üst tırnak işareti, değili (tersi) manasına gelmektedir.
Formülün sonucu 1 ise 0, 0 ise de 1 'dir. Aşağıda Ve Değil kapısının
sembolü ve iç yapısı görülmektedir.
 | ||
| A | B | Q |
| 0 | 0 | 1 |
| 0 | 1 | 1 |
| 1 | 0 | 1 |
| 1 | 1 | 0 |
c) Veya (Or) Kapısı :
Veya kapısı da iki ve ya daha fazla giriş, bir adette
çıkış ucuna sahiptir. Giriş uçlarından herhangi birisinin 1 olması
durumunda çıkış 1, diğer durumlarda da çıkış 0'dır. Yani Ve kapısının
tersi mantığında çalışır. Kapı hesaplarındaki formülü Q (Çıkış (C)) = A +
B dir. Aşağıda Veya kapısının sembolü ve iç yapısı görülmektedir.
 | ||
| A | B | Q |
| 0 | 0 | 0 |
| 0 | 1 | 1 |
| 1 | 0 | 1 |
| 1 | 1 | 1 |
d) Veya Değil (Nor) Kapısı :
Veya Değil kapısı da yine Veya kapısının çıkış ucuna
Değil eklenerek elde edilmiştir. Veya Değil kapısının çıkış durumları
Veya kapısının çıkış durumlarının tam tersidir. Kapı hesaplarındaki
formülü Q (Çıkış (C)) = (A + B)' dir. Aşağıda Veya Değil kapısının
sembolü ve iç yapısı görülmektedir.
 | ||
| A | B | Q |
| 0 | 0 | 1 |
| 0 | 1 | 0 |
| 1 | 0 | 0 |
| 1 | 1 | 0 |
e) Özel Veya Kapısı :
İsminin Özel Veya kapısı olmasına rağmen Veya kapısı
ile hiç bir alakası yoktur. Özel Veya kapısının girişleri aynı olduğunda
çıkış 1, girişleri farklı olduğunda ise çıkış 0 'dır. Yani girişler 1 0
yada 0 1 iken çıkış 1, girişler 0 0 yada 1 1 iken de çıkış 0 'dır.
Hesaplardaki formülü ise Q = A Å B dir.
Aşağıda Özel Veya kapısının sembolü yer almaktadır.
 | ||
| A | B | Q |
| 0 | 0 | 0 |
| 0 | 1 | 1 |
| 1 | 0 | 1 |
| 1 | 1 | 0 |
f) Özel Veya Değil Kapısı :
Özel Veya Değil kapısı da Özel Veya Kapısının
Çıkışına Değil eklenmiş halidir. Giriş uçları aynı iken çıkış 1, giriş
uçları farklı iken de çıkış 0 'dır. Hesaplamalardaki formülü Q = (A Å B)' dir. Aşağıda Özel Veya Değil kapısının
sembolü görülmektedir.
 | ||
| A | B | Q |
| 0 | 0 | 1 |
| 0 | 1 | 0 |
| 1 | 0 | 0 |
| 1 | 1 | 1 |
g) Değil Kapısı :
Değil Kapısı bir giriş ve birde çıkış ucuna sahiptir.
Girişine gelen Binary kodu tersleyerek çıkışına iletir. Yani giriş 1
iken çıkış 0 , giriş 0 iken çıkış 1 'dir. Hesaplamalardaki formülü Q =
A' şeklindedir. Aşağıda Değil kapısının sembolü ve iç yapısı
görülmektedir.
 | |
| A | Q |
| 0 | 1 |
| 1 | 0 |
Boolean Matematiği
Boolean matematiği tamamen 1 ve 0 üzerine kurulu bir
matematiktir. Bu 1 ve 0, düşük - yüksek, var - yok, olumlu - olumsuz,
gibi terimlere benzetilebilir. Boolean matematiğinde, (') işareti tersi, (.)
işareti Ve, (+) işareti Veya, (Å) işareti de özel veya manasına
gelmektedir. Aşağıda boolean matematiği hesaplamaları görülmektedir.
Boolean Matematiğinde Hesaplamalar :
Boolean matematiğinde dört çeşit hesap vardır. Bunlar
Ve (.), Veya (+), Değil (') ve son olarak Özel Veya (Å). Aşağıdaki tabloda sabit değerlerin birbirleri
arasındaki hesaplar görülmektedir.
| Ve (.) | 0 . 0 = 0 | 0 . 1 = 0 | 1 . 0 = 0 | 1 . 1 = 1 |
| Veya (+) | 0 + 0 = 0 | 0 + 1 = 1 | 1 + 0 = 1 | 1 + 1 = 1 |
| Değil (') | 0 ' = 1 | 1 ' = 0 | ||
Birde giriş uçlarının değişkenleri ile (A, B, C gibi)
hesaplar yapılır. Bunlar çıkışın veya çıkışların, giriş değişkenlerine
göre göstereceği durumları hesaplamak içindir. Aşağıda bu hesaplamalar
yer almaktadır.
| Formüller | 0 Değeri Verildiğinde | 1 Değeri Verildiğinde |
| A . 0 = 0 | A = 0 ise, 0 . 0 = 0 | A = 1 ise, 1 . 0 = 0 |
| A . 1 = A | A = 0 ise, 0 . 1 = 0 | A = 1 ise, 1 . 1 = 1 |
| A + 0 = A | A = 0 ise, 0 + 0 = 0 | A = 1 ise, 1 + 0 = 1 |
| A + 1 = A | A = 0 ise, 0 + 1 = 1 | A = 1 ise, 1 + 1 = 1 |
| A . A = A | A = 0 ise, 0 . 0 = 0 | A = 1 ise, 1 . 1 = 1 |
| A + A = A | A = 0 ise, 0 + 0 = 0 | A = 1 ise, 1 + 1 = 1 |
| A . A' = 0 | A = 0 ise, 0 . 1 = 0 | A = 1 ise, 1 . 0 = 0 |
